KS. KANONIK STANISŁAW D. KOZIEROWSKI
SZEMATYZM HISTORYCZNY
USTROJÓW PARAFIALNYCH
DZISIEJSZEJ ARCHIDIECEZJI GNIEŹNIEŃSKIEJ
POZNAŃ 1934
NAKŁADEM AUTORA
GOLINA, wieś nad Lubieszką na płd. Jarocina, podzielona była w średnich wiekach na 4 części, 2 większe i 2 mniejsze, stąd dziś nazwy G. i Golinka, Patoka i Stefanowo. R. 1338 (KDW II. 1188) nadana G. przez Kaźmierza W. Maćkowi Borkowiczowi, synowi niegdyś wojewody pozn. Przybysława Wizemberga, razem z kluczem koźmińskim, w pocz. XV w. dzierżył G. kasztelan pozn. Mościcz z Stęszewa i Koźmina z roku Łodziów, następnie syn jego Przedpełk sprzedał r. 1434 (RP F. 49) G. Wieniawicie stolnikowi pozn. Rafałowi z Gołuchowa, tegoż syna Iwan Gołuchowski, późniejszy sędzia kaliski trzymał G. w latach 1447 i 1481/2 (KP III. 95), Iwana syn Rafał z G. i Czeszewa n. Wartą znany w latach 1485 i przed 1504 (IPy. f. 281 v.). Na innych działach siedzieli n. p. łowczy kaliski Jan r. 1411-14 (UZK nr. 98), Wierzbięta z synem Marcinem, pewnie Łodzic od Krotoszyna, Andrzej Ogon z Sławoszewa, G. o Jastrzębnik r. 1438 (TPy. f. 77 v.). R. 1578 Wrzesińska, Woj. Kowalewski i Woj. Parzęczewski.
Kościół par. założyli i uposażyli tu pewnie królowie w pocz. XIV w. przy lokacji osady na prawie średzkim, już r 1410 (AKP) wspomniany stąd wikary miejsc. Jan, przed r. 1425 był tu prob. Piotr. Tytuł kościoła św. Andrzeja Ap., takzę Matka B. Pocieszenia. Drew. dom B. wzniesiony po r, 1863. Jak nazwa wskazuje, była to pierwotnie wielka gołaźń w puszczy o nadających się do uprawy "Niwiskach" zroszona dopływami Lubieszki jak Gibawką, Krzynową cieczą, Muchnią i Patoką.
*zachowano oryginalną pisownię